** رعد و برق و ابرها یا نافعند و یا ویرانگرند+دعای سی و ششم صحیفه سجادیه
دعای سی و ششم از صحیفه سجّادیه
وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ (عَلَیهِِ السَّلامُ) إِذَا نَظَرَ إِلَى السَّحَابِ وَ الْبَرْقِ وَ سَمِعَ صَوْتَ الرَّعْد :ِ
اَللَّهُمَّ إِنَّ هَذَیْنِ آیَتَانِ مِنْ آیَاتِکَ، وَ هَذَیْنِ عَوْنَانِ مِنْ أَعْوَانِکَ، یَبْتَدِرَانِ طَاعَتَکَ بِرَحْمَةٍ نَافِعَةٍ أَوْ نَقِمَةٍ ضَارَّةٍ، فَلَا تُمْطِرْنَا بِهِمَا مَطَرَ السَّوْءِ، وَ لَا تُلْبِسْنَا بِهِمَا لِبَاسَ الْبَلَاءِ.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَنْزِلْ عَلَیْنَا نَفْعَ هَذِهِ السَّحَائِبِ وَ بَرَکَتَهَا، وَ اصْرِفْ عَنَّا أَذَاهَا وَ مَضَرَّتَهَا، وَ لَا تُصِبْنَا فِیهَا بِآفَةٍ، وَ لَا تُرْسِلْ عَلَى مَعَایِشِنَا عَاهَةً.
اَللَّهُمَّ وَ إِنْ کُنْتَ بَعَثْتَهَا نَقِمَةً وَ أَرْسَلْتَهَا سَخْطَةً فَإِنَّا نَسْتَجِیرُکَ مِنْ غَضَبِکَ، وَ نَبْتَهِلُ إِلَیْکَ فِی سُؤَالِ عَفْوِکَ، فَمِلْ بِالْغَضَبِ إِلَى الْمُشْرِکِینَ، وَ أَدِرْ رَحَى نَقِمَتِکَ عَلَى الْمُلْحِدِینَ.
اَللَّهُمَّ أَذْهِبْ مَحْلَ بِلَادِنَا بِسُقْیَاکَ، وَ أَخْرِجْ وَحَرَ صُدُورِنَا بِرِزْقِکَ، وَ لَا تَشْغَلْنَا عَنْکَ بِغَیْرِکَ، وَ لَا تَقْطَعْ عَنْ کَافَّتِنَا مَادَّةَ بِرِّکَ، فَإِنَّ الْغَنِیَّ مَنْ أَغْنَیْتَ، وَ إِنَّ السَّالِمَ مَنْ وَقَیْتَ .
مَا عِنْدَ أَحَدٍ دُونَکَ دِفَاعٌ، وَ لَا بِأَحَدٍ عَنْ سَطْوَتِکَ امْتِنَاعٌ، تَحْکُمُ بِمَا شِئْتَ عَلَى مَنْ شِئْتَ، وَ تَقْضِی بِمَا أَرَدْتَ فِیمَنْ أَرَدْتَ .
اَلْحَمْدُ عَلَى مَا وَقَیْتَنَا مِنَ الْبَلَاءِ، وَ لَکَ الشُّکْرُ عَلَى مَا خَوَّلْتَنَا مِنَ النَّعْمَاءِ، حَمْداً یُخَلِّفُ حَمْدَ الْحَامِدِینَ وَرَاءَهُ، حَمْداً یَمْلَأُ أَرْضَهُ وَ سَمَاءَهُ إِنَّکَ الْمَنَّانُ بِجَسِیمِ الْمِنَنِ، الْوَهَّابُ لِعَظِیمِ النِّعَمِ، الْقَابِلُ یَسِیرَ الْحَمْدِ، الشَّاکِرُ قَلِیلَ الشُّکْرِ، الْمُحْسِنُ الْمُجْمِلُ ذُو الطَّوْلِ، لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ، إِلَیْکَ الْمَصِیر.ُ
* صحیفه سجّادیه با ترجمه مرحوم علامه سیّد علی نقی فیض الأِسلام اصفهانی
دعای سی و ششم از دعاهای امام سجاد(علیه السلام )است هنگامی که به ابر و برق (درخشیدن ابر) نگاه می کرد، و بانگ رعد (غرّش ابر) را می شنید :
بار خدایا این برق و رعد (یا این ابر و برق یا این ابر و رعد) دو نشانه از نشانه های تو و دو خدمتگزار از خدمتگزاران توأند که در فرمانبری از تو به رساندن رحمتِ سود دهنده یا عذابِ زیان رسان می شتابند، پس بسبب آنها باران ضرر و زیان (بارانیکه ساختمانها و کشتزارها را ویران نماید) بر ما مبار، و رخت بلاء و گرفتاری بر ما مپوشان (ما را بتنگی در زندگی و بی آذوقه گی گرفتار مکن)
بار خدایا بر محمّد و آل او درود فرست، و سود این ابرها و برکت و فزونی نیکی آنها را بر ما فرو فرست، و آزار و زیانشان را از ما بگردان، و در آنها بما بیماری مرسان ، و بر آنچه زندگانی ما به آنها وابسته است آفتی مفرست .
بار خدایا اگر آن ابرها را برای عذاب و کیفر بر انگیخته ای و از روی خشم (دور ساختن رحمتت از ما) فرستاده ای پس ما از خشمت بتو پناه میبریم، و برای درخواست عفو و گذشتت بدرگاه تو زاری میکنیم، پس خشم را بکفّار بگردان، و آسیای عذابت را بر آنانکه جز تو را می پرستند بگردش در آور .
بار خدایا خشکی (زمینهای) شهرهای ما را به آب دادن (باران فرستادن) خود زایل گردان ، و وسوسه و اندیشه بد (یا کینه یا دشمنی یا خشم) دلهامان را با روزی دادن خویش بیرون نما ، و ما را از خود بدیگری مشغول و سرگرم مکن ، و فزونی پیوسته احسانت را از همه ما (خدا پرستان) جدا مساز ، زیرا غنیّ و بی نیاز کسی است که تو او را بی نیاز کرده ای ، و سالم و بی گزند کسی است که تو او را (از آسیب ها) نگاه داشته ای .
چون نزد کسی جز تو (از هر پیشامدی) دفاع و باز گردانیدنی نیست، و نه در کسی از غلبه تو امتناع و باز داشتنی است، زیرا بهر چه خواسته بر هر که خواهی فرمان میدهی ، و به آنچه اراده کرده در باره هر که اراده کنی حکم می کنی (بی آنکه چیزی تو را بر آن باعث شود ، یا تو را از آن مانع گردد) .
پس تُرا است سپاس بر آنکه ما را از بلاء و آسیب نگاه داشتی، و تو را است سپاس بر نعمتهائی که بما بخشیده ای، سپاسی که سپاسِ سپاسگزاران را پشت سر گزارد (بر سائر سپاسها برتری داشته و از روی اخلاص باشد) سپاسی که زمین و آسمانِ خدا را پُر سازد (بسیار و بی اندازه باشد) ، زیرا توئی بسیار نعمت دهنده و بسیار بخشاینده نعمتهای بزرگ ، پذیرنده سپاس اندک ، پاداش دهنده سپاس کم ، نیکوکار خوشرفتار ، دارای فضل و احسان ، جز تو خدائی نیست (شایسته این صفات نمی باشد) مَرجع و بازگشت بسوی تو است (مَرجع کارها بجایی است که کسی جز تو قادر بر سود، زیان، امر، و نهی نیست) .
دعای سی و ششم از صحیفه سجّادیه ص240 با خط مرحوم طاهر خوش نویس تبریزی و ترجمه مرحوم علامه سیّد علینقی فیض الأِسلام اصفهانی
*************************************************
وَ کَانَ مِنْ دُعَائِهِ (عَلَیهِِ السَّلامُ) إِذَا نَظَرَ إِلَى السَّحَابِ وَ الْبَرْقِ وَ سَمِعَ صَوْتَ الرَّعْد :ِ
«دعاهنگامى که به ابر و برق نظر مىکرد»
اَللَّهُمَّ اِنَّ هذَیْنِ آیَتانِ مِنْ ایاتِکَ، وَ هذَیْنِ عَوْنانِ مِنْ
خداوندا، همانا اینها دو نشانه از نشانههاى تو، و دو خدمتگزار از
اَعْوانِکَ، یَبْتَدِرانِ طاعَتَکَ بِرَحْمَةٍ نافِعَةٍ اَوْ نَقِمَةٍ ضآرَّةٍ،
خدمتگزاران تو اند که در مقام فرمان بردنت به رحمتى سودمند یا عقوبتى زیانبخش
فَلا تُمْطِرْنا بِهِما مَطَرَ السَّوْءِ، وَ لا تُلْبِسْنا بِهِما لِباسَ الْبَلآءِ.
مىشتابند، پس به آندو باران عذاب بر ما مباران، و به آنها لباس بلا بر ما مپوشان.
اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ الِهِ، وَ اَنْزِلْ عَلَیْنا نَفْعَ هذِهِ
بار الها بر محمد و آلش درود فرست، و فایده و برکت این
السَّحآئِبِ وَ بَرَکَتَها، وَ اصْرِفْ عَنّا اَذاها وَ مَضَرَّتَها، وَ
ابرها را بر ما سرازیر کن، و آزار و زیانش را از ما بگردان، و به
لاتُصِبْنا فیها بِآفَةٍ، وَلاتُرْسِلْ عَلى مَعایِشِنا عاهَةً. اَللَّهُمَّ وَاِنْ
آن بر ما آفتى مرسان، و بر معیشتمان آسیبى نفرست. خداوندا اگر
کُنْتَ بَعَثْتَها نِقْمَةً، وَ اَرْسَلْتَها سَخْطَةً، فَاِنّا نَسْتَجیرُکَ مِنْ
این ابر را براى عقوبت برانگیختهاى، و از راه خشم فرستادهاى، پس ما از خشمت به
غَضَبِکَ، وَ نَبْتَهِلُ اِلَیْکَ فى سُؤالِ عَفْوِکَ ، فَمِلْ بِالْغَضَبِ
تو پناه مىبریم، و براى درخواست عفوت به سویت زارى مىکنیم، پس غضبت را
اِلَى الْمُشْرِکینَ، وَ اَدِرْ رَحى نَقِمَتِکَ عَلَى الْمُلْحِدینَ. اَللَّهُمَّ
متوجه مشرکین ساز، و آسیاى عقوبتت را نسبت به ملحدان به گردش انداز. الهى
اَذْهِبْ مَحْلَ بِلادِنا بِسُقْیاکَ، وَ اَخْرِجْ وَحَرَ صُدُورِنا بِرِزْقِکَ،
خشکى سرزمینهاى ما را به سقایت خود برطرف کن، و وسوسه قلوبمان را به رزق خود بیرون فرما،
وَ لاتَشْغَلْنا عَنْکَ بِغَیْرِکَ، وَ لاتَقْطَعْ عَنْ کآفَّتِنا مآدَّةَ بِرِّکَ،
و ما را از خود به غیر خود سرگرم مکن، و منبع نیکى خود را از همه ما دور نکن،
فَاِنَّ الْغَنِىَّ مَنْ اَغْنَیْتَ، وَ اِنَّ السّالِمَ مَنْ وَقَیْتَ، ما عِنْدَ اَحَدٍ
چه آنکه بىنیاز کسى است که تواش بىنیاز کنى، و سالم کسى است که تواش نگاه دارى، و احدى را در
دُونَکَ دِفاعٌ، وَ لا بِاَحَدٍ عَنْ سَطْوَتِکَ امْتِناعٌ، تَحْکُمُ بِما
برابرت قدرت دفاع نیست، و کسى در برابر سطوتت مقاومت نتواند کرد، به هر چه
شِئْتَ عَلى مَنْ شِئْتَ، وَ تَقْضى بِما اَرَدْتَ فیمَنْ اَرَدْتَ.
بخواهى بر هرکس - حکم مىرانى، و به آنچه اراده کنى در باره هر که اراده کنى فرمان مىدهى.
فَلَکَ الْحَمْدُ عَلى ما وَقَیْتَنا مِنَ الْبَلآءِ، وَ لَکَ الشُّکْرُ عَلى ما
پس سپاس تو را که ما را از بلا حفظ فرمودى، و شکر تو را بر
خَوَّلْتَنا مِنْ النَّعْمآءِ، حَمْداً یُخَلِّفُ حَمْدَ الْحامِدینَ وَرآئَهُ،
نعمتها که به ما مرحمت کردى، چنان حمدى که حمد حامدان را پشت سر گذارد،
حَمْداً یَمْلَأُ اَرْضَهُ وَ سَمآئَهُ، اِنَّکَ الْمَنَّانُ بِجَسیمِ الْمِنَنِ،
حمدى که آسمان و زمین را آکنده کند، که تویى مُنعم مواهب بزرگ،
الْوَهّابُ لِعَظیمِ النِّعَمِ، الْقابِلُ یَسیرَ الْحَمْدِ، الشّاکِرُ قَلیلَ
بخشنده نعمتهاى عظیم، قبول کننده سپاس ناچیز، و پذیرنده
الشُّکْرِ، الْمُحْسِنُ الْمُجْمِلُ، ذُو الطَّوْلِ، لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ،
شکر اندک، نیکوکار خوشرفتار، و بخشنده فراوان، خدایى جز تو نیست، و بازگشت همگان
اِلَیْکَ الْمَصِیرُ.
به سوى توست.
** با ترجمه استاد شیخ حسین انصاریان
***********************************************
ترجمه ای دیگر :
نیایش آن حضرت هنگام شنیدن بانگ رعد :
خدایا، این ابر و برق، دو نشانه از نشانههای قدرت تو، و دو کارگزار از کارگزاران تو هستند که با رحمتی سودمند، یا رنجی زیانبار، به فرمانبرداریات شتاب میورزند. پس به سبب این دو نشانه، بر سَرِ ما باران فساد و تباهی مبار، و بر تن ما جامهی بلا مپوشان.
خدایا، بر محمد و خاندانش درود فرست و سود و برکت این ابرها را بر ما فرو ریز و آزار و زیانشان را از ما برگیر. مبادا ما را به آفت ابرها دچار کنی و بر مایهی زندگانی ما آسیبی فرستی.
خدایا، اگر این ابرها را برانگیختهای که عذابی آورند و نمایندهی خشم تو باشند، از خشم تو به خودت پناه میآوریم و آمرزش خواهانه به درگاهت زار میگرییم. پس خشم خود را به سوی مشرکان گسیل دار، و آسیاب عذابت را بر سَرِ خداناشناسان به گردش درآر.
خدایا، خشکیِ سرزمینهای ما را با ریزش باران خود از میان ببر، و با روزیِ خود ، وسوسه را از دلهای ما بیرون کن . ما را به غیر خودت سرگرم مساز ، و میان ما و سرچشمهی احسانت فاصله مینداز ، چون توانگر کسی است که تو بینیازش کرده باشی، و تن درست آن کس که تو او را از بلا نگه داری.
(خدایا) ، هیچ کس را در برابر تو نه وسیلهی دفاع باشد، و نه آن قدرت و نیرو که پیش قهر تو با آن پشتگرمی یابد. به هر کس هر چه خواهی فرمان دهی، و برای هر کس هر سرنوشتی که خواهی رقم زنی.
پس حمد و ستایش برای توست که ما را از بلا نگه میداری، و باید سپاسگزار تو بود که نعمتهای خود را به ما میبخشی؛ چنان ستایشی که از حمد و سپاس دیگران ستایشگران پیش افتد و زمین و آسمان را سرشار کند.
این تویی که عطاهای بزرگ میبخشی و نعمتهای سترگ میدهی. ستایشِ کم را پذیرایی و شکرِ اندک را سپاسگزار. نیکوکار و خوش رفتار و صاحب نعمتهای بسیاری. جز تو معبودی نیست و بازگشت همه به سوی توست.