به نام خدا
***اصول پانزده گانه در بحث های سیاسی و ...
دربحث هاي سياسي و غير سياسي توهين ممنوع است.
با توجه به قدرت تعقل و تفکر و تحلیلی که خداوند به انسان داده وبا عنايت به اينکه آدمي ذاتا اهل جستجو و کنکاش است روي اين جهت بحث هاي سياسي و علمي و پرسشگري در باره مسايل مختلف يکي از خصيصه ها و ويژگي هاي جداناپذير براي انسان ها است و انسان ها حق دارند جهت درک حقايق در مقوله هاي مختلف به بحث و بررسي بپردازند . گسترش علوم در رشته هاي گوناگون در اعصار و امصار مختلف محصول و نتيجه همين خصوصيتي است که به آن اشاره نمودم . بحث و مباحثه و مناظره و مذاکره و.... همه اينها بايد در راستاي رشد و تعالي روحي و فکري و معنوي انسان باشد . يکي از سنت هاي بسيار پسنديده و زيبا در حوزه هاي علميه بحث و مباحثه است که اهل علم و طلاب ديني هر درسي را که از محضر استاد فرا مي گيرند با هم به مباحثه مي پردازند و اين کار سبب تقويت و توانمندي در امور علمي و تحقيقي مي گردد و بُنيه ها و پايه هاي علمي مستحکم تر مي شود . روش مباحثه در حوزه هاي علميه يک کار منحصر به فرد است و بعدها برخي دانشگاه هاي معتبر دنيا نيز از اين سنت اصيل و ديرينه حوزه هاي علميه الگو برداري نمودند و استفاده مي کنند. طلاب و محصِّلين علوم ديني با اينکه بطور جدي وارد بحث و گفتگوي دوطرفه ويا چند طرفه مي شوند اما هيجگاه در مقام مباحثه و مذاکره به هم توهين و تحقير نمي کنند و در پي استيلاء طلبي و تفوُّق خواهي بر ديگري نيستند بطوري که طرف مقابل را تحقير بنمايند بلکه برادرانه و خالصانه و براي خدا به مباحثات علمي مي پردزاند و سعي مي کنند که از مِراء و جدال و نزاع که موجب دل آزردگي و آفات ديگر است پرهيز کنند. البته ممکن است طلبه اي قواعد اخلاقي مباحثه را زيرپا بگذارد که حتما کارش مذموم و نادرست است. اين عمل و روشِ بحث و مباحثه حوزوي که داراي برکات زيادي هم مي باشد شايسته است که در محفل هاي سياسي هم جريان پيدا کند و سياسيون ما هم برادرانه و مخلصانه جهت رشد فکري و روشن شدن حقايق ، با هم مباحثه طلبگي بنمايند و قواعد واصول اخلاقي و شرعي مباحثه را هم رعايت کنند . در بحث هاي سياسي که معمولا همراه با تنش و کشمکش و حساسيت است رعايت نکات و اصول اخلاقي لازم تر وضروري تر به نظر مي رسد . بحث هاي سياسيِ هدفمند ، بسيار مطلوب و خوب است اما هيچگاه نبايد حريم حرمت افراد و منزلت آنها شکسته گردد. بحمدالله سياسيون و انقلابيون ما مسلمانند و قرآن کريم هم به عنوان نسخه شفابخش آنها را دعوت به خوبي ها و صلح و صفا و برادري و.... مي نمايد. در آيه 11 از سوره حُجُرات آمده است :
يَآ أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لَا يَسْخَرْ قَوْمٌ مِّن قَوْمٍ عَسَى أَن يَكُونُواْ خَيْراً مِّنْهُمْ وَلَا نِسَآءٌ مِّن نِّسَآءٍ عَسَى أَن يَكُنَّ خَيْراً مِّنْهُنَّ وَلَا تَلْمِزُواْ أَنفُسَكُمْ وَلَا تَنَابَزُواْ بِالْأَلْقَابِ بِئْسَ الِاسْمُ الْفُسُوقُ بَعْدَ الْإِيمَانِ وَمَن لَّمْ يَتُبْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ
اى كسانى كه ايمان آورده ايد مبادا گروهى (از شما) گروهى ديگر را مسخره كنند، چه بسا كه مسخره شدگان بهتر از مسخره كنندگان باشند و زنان نيز، زنان ديگر را مسخره نكنند، شايد كه آنان بهتر از اينان باشند و در ميان خودتان عيبجويى نكنيد و يكديگر را با لقب هاى بد نخوانيد. (زيرا) فسق(نام والقاب کفر آميز و زشت) پس از ايمان، بد رسمى است، (و سزاوار شما نيست.) و هركس (از اين اعمال) توبه نكند، پس آنان همان ستمگرانند.
به نظر بنده همين يک آيه براي رعايت ادب واخلاق براي همه ما در مقامِ مباحثات سياسي و مانند آن کفايت مي کند. اميدوارم که خداوند همه مارا از لغزشگاه ها و لغزش ها محافظت فرمايد.
اصول پانزده گانه در بحث هاي سياسي و ...
اصل يکُم : سلام کردن به يکديگر
اصل دوم : رعايت احترام و ادب در کلام
اصل سوّم : مشخّص بودن موضوع و محدوده و هدفِ بحث
اصل چهارُم : موضوعِ بحث بايد مهم و قابل توجه باشد.
اصل پنجم : بحث ها براساس حقيقت طلبي و روشن شدنِ واقعيت و حقيقت مسئله باشد
اصل ششم : نفي و اثباتِ موضوعِ بحث بايد براساس شواهد مسلَّم و يا استنادِ مُعتبر و متکي بر استدلال عقلي يا شرعي يا قانوني يا عرفي يا وجداني و فطري باشد
اصل هفتم : پرهيز از بحث هاي حاشيه اي که ارتباطي به موضوعِ بحث ندارد
اصل هشتم : توجه و دقّت در مطالب و گفته هايِ طرفِ مقابل
اصل نُهُم : اجتناب از تعصُّب هاي حزبي و گروهي و مانند آن
اصل دهُم : پرهيز از اِتّهام زني ها و برچسب هاي ناروا و تخريب و توهين نسبت به يکديگر
اصل يازدهُم : اجتناب از تحکُّم و دُگم انديشي و جزم گراييِ مذموم و غير منطقي
اصل دوازدهُم : دوري از تنش و پرخاشگري و لجاجت و لج بازي در مقام بحث
اصل سيزدهُم : رعايت انصاف و وجدان در مقام بحث ( توجه شود که منظورم قاعده عدل و انصاف نيست )
اصل چهاردهُم : نتيجه گيري از بحث هاي مطرح شده
اصل پانزدهُم: تسليم در برابر سخن حق
سوم شهريور 1395 ه.ش
سيداصغرسعادت ميرقديم لاهيجي
**حضرت آيت الله سيد اصغر سعادت ميرقديم لاهيجي
http://nasimemarefat.parsiblog.com/
وبگاه نسیم معرفت درخدمت شما
***نسیم معرفت***